sexta-feira, 31 de dezembro de 2010

As campás

Hai unha teima incrible nisto das campás. E témolas máis que famosas: a Berenguela, as de Almanzor, as de Anllóns (e as de Bastabales, como non), as que repican no belén, as que tocaba o touro namorado da lúa … 

Non resulta novo. A súa sona está co home mesmo. Desde os tempos da cultura campaniforme.
 
O resumo, ao final, na campá de Gauss.
 
E hoxe todos oíndo campás. Agardemos a saber onde.

Tic-tac, tic-tac … continuo nos oídos
como unha forma de marcar o tempo
apreixándoo seguro nas rodelas,
mastigándoo con xeito no tic-tac.

Tic-tac que se oe e non se escoita
facendo auditivo o seu silencio,
botándoo así de menos ao faltar
estrañándoo con medo se non o hai.

Tic-tac que anda co tempo canda nós,
que achega o tempo ausente redivivo,
que mata con alento do pasado
dándonos, tan real, a hora pedida,
traéndonos un tempo que non pasa
ben posto nunha caixa con cristal.

E cando dan as horas dobremente,
campás agudas de metal lixeiro,
anuncian o que xa é o tempo feito
e empezan a contarse máis minutos
e inventan para nós novas mañás
alegres, cantareiras, con tic-tacs.









segunda-feira, 27 de dezembro de 2010

Historia



con minúscula.

O pasado outono asistín a unha conferencia sobre os carros de guerra asirios, e os seus usos e funcións. O conferenciante, unha autoridade da Autónoma de Barcelona, documentou as súas teses de xeito profuso, ata tirar dúas conclusións claras, A e B, ámbalas dúas plausibles. E rematou aclarando que quizais ningunha das dúas fose a acertada, senón xusto as contrarias.

El quedou contento (supoño). Os asistentes tamén, sabedores que a historia non é unha ciencia exacta (en ocasións nin ciencia é).


O mundo é unha mazá que non se come.
As vidas son uns vermes pequeniños
que pasan só por fóra, sen furar,
esforzo tras esforzo, inconmovibles.

Mirando desde lonxe o que facemos
non vemos grandes marcas nin pegadas.
Dá igual cal sexa a vida e qué a obra
por máis que para algúns xa sexa historia.

É tan curto o momento, tan fugaz.
Os cambios nosos nótanse tan pouco
que o tempo anova e volve a por no sitio
o que a humanidade trastocou.

PD.
Se non é unha mazá, será unha esfera
do aceiro máis pulido e máis brillante,
e nós, a casca, a voltas desde dentro,
xamais imos ser quen de lle alcanzar






.

quarta-feira, 22 de dezembro de 2010

Auga



Un dos mares que sempre me chamou a atención é o mar de Aral. Está lonxe, pero próximo a min, que, cando o busco no mapa, non vexo nunca distancias, unicamente un nome: ARAL.

É un mar que durante moitos anos foi privado da auga de dous ríos, o Amu Daria e o Sir Daria, para regar terras desérticas e producir nelas algodón, desde os tempos da guerra fría. Todo iso se conseguiu, pero o prezo é a case desaparición total do mar. Tampouco é que importe moito, porque a auga que lle quedaba enchérona de restos minerais de productos de abono agrícola, e de restos contaminantes de probas de armas químicas e biolóxicas; eso si, sal e area queda en tal proporción que de vez en cando repártense, en tempestades de vento, grandes cantidades incluso a países veciños.

Andaba por alí o ano pasado Isabel Coixet, a filmar un documental sobre o tema: Aral. El mar perdido. Veremos o que hai.

A semana pasada vin na televisión a uns agricultores alacantinos que estaban ensinando o algodón transxénico que cultivaban, en plan proba, e que por rendemento e calidade viña a ser o segundo mellor do mundo (de primeiro está o exipcio). Pedían que se cultivase xa de xeito industrial.

Aquí non vai haber problemas. Alacante non ten o mar de Aral.






O Eume tranquilo fálame de preto
en voces nas imaxes color sepia
de baños con moi raro bañador.
As cores danse a ver en días de agosto,
saltando entre os agochos do raposo,
baixando na Barrosa a suar ao sol.
Caemos na beiriña desde a pena,
chapuza que chapuza para diante,
mirando cara a Irís só un maior.
O Eume xoguetón é o da xunqueira,
el daba os seus cabelos a trenzar,
prestaba aquelas pedras saltadoiras,
tesouros que non sempre se atopaban,
e ensinaba á ilusión a viaxar.
Labrego vexo un Eume de gamelas,
serias e con firmes rectitudes,
convivindo coas vacas e con carros,
agardando pola herba ou polo viño
e por aquilo que tivesen que levar.
Areeiro, houbo un Eume construtor
de paisaxes lunares de ribeira,
de fontes surtidoras de mil fangos,
de pozas máis profundas cá razón,
con lanchas transformadas en chuponas,
samesugas xigantes sobre a auga,
zugando dese leito o seu placer.


Perigoso e feroz, será ese río
doutro nome e con curso diferente,
non o Eume recordado para min.



Fermosas Fragas do Eume
.

terça-feira, 21 de dezembro de 2010

Chatarra


Estes días atoparon os ladróns, e o botín, das obras de arte roubadas, ao levaren un camión dunha nave industrial en Madrid, cando ían ser transportadas a diferentes galerías. O golpe, dixeron que espectacular, rápido e limpo, considerouse realizado por grandes profesionais especializados neste tipo de accións. Vaia, que sabían ben o que facían. O prezo total do substraído estaba entre os tres e os cinco millóns de euros. Había toda clase de pezas de artistas consagrados. Grazas á obra dun deles, de Chillida concretamente, atoparon aos ladróns. Á escultura déronlle o valor do seu peso. E así a venderon, polo que pesaba o ferro da que estaba feita, coma un ferragancho grande (e que non se queixe, que o Aga Khan tamén vale o que pesa, e iso que é unha persoa ...). Está visto que a vida é do máis sinxelo, nós complicámola, pero ao remate todo ha acadar o valor real.

Por certo, Chillida recórdame o peite do vento, en Donostia; ¿coñecería o refrán galego hai que limpar cando vai vento?

As palabras son camiños no papel,
deitadas,
fanse manchas
máis escuras se son doces,
garimosas,
e perduran indelebles,
como as enrugas na pel.

Se as bican de branco os dentes,
antes de ser pronunciadas,
aínda se fan máis presentes,
máis preciadas
e inocentes.

Hai palabras que nos bailan
mar adentro,
perfumadas,
nas súas trazas de colores.

De ser tristes e tan negras
coma a fel,
non pensadas,
bisbisadas entre os dentes,
elas collen a brancura,
nun instante,
dos coitelos da loucura,
eses dentes,
cicelándonos a alma
sen cuartel.





.

segunda-feira, 20 de dezembro de 2010

Unha de romanos

O pudor é algo que non se sabe moi ben para que serve.
Quizais vivamos nunha epoca de irreflexión, de consumo compulsivo, e de actos sen consecuencias. Falta fai. Hai pouco aínda, escoitei dicir “a mí las huevas de centurión no te me gustan nada”.
Así, ¿que evolución houbo desde a época dos escravos alimento de moreas, ata esta na que os alimentos son as partes do romano?
 
Coidado co que mercamos para o nadal. 



¡Benvidos creadores!
                                 Escribide
historias de paixóns que nunca ocorren,
tormento tras tormento con mentiras,
moi lonxe destas vidas do común.

Creade e construíde, letra a letra,
fantásticas paisaxes para o mundo,
cantando o corazón en ollos ledos,
estrelas, lúa ou sol, así seremos.

Facédenos amantes. Volvédenos
románticos galáns neses papeis
de soños editados por encargo.
              (en edición limitada)

Preciosos materiais: certas palabras,
feiticeiras ilusións evocadoras,
meigallos con traizóns, encantamentos...

Fábulas reais dos novelistas
que nos deixan vivir de modo eterno,
cal intrépidos heroes reconvertidos.

E de seren os relatos máis correntes,
ocupándose de temas ordinarios,
felizmente noutra voz habitaremos.






.

domingo, 19 de dezembro de 2010

Amor


Naquel tempo meu de estudante de poucos cartos e moitas contas, un amigo e eu mercamos un libro xuntos, Platón: El Banquete, Fedón y Fedro, publicado pola Editorial Labor, dentro da colección Punto Omega, libro de peto que se vendía ao prezo de 150 pesetas (era a segunda edición, ano 1974, tradución de Luis Gil). Eu tiña que facer un traballo sobre o Banquete (curioso que me tocase xusto ese, a min que sempre me atraeu o tema do amor), e el creo que sobre Fedro, pero só creo; lemos o libro, rematamos os traballos respectivos, e aplicámoslle ao libro as leis salomónicas. Eu gardo hoxe, e con moito aprezo, medio libro, desde a portada ata xusto a páxina 114, que é onde remata o Banquete.

O libro téñoo, o amigo perdino. Gustaríame que tivese sido ao revés.






Amor

Sempre estás, amor, cando eu escribo,
lugar para eu beber, ti es a fonte;
camiño para andar, o mellor norte;
tesouro por gozar e que eu recibo.

Bastión a conquistar, non te defenden
recompensas de amor que a min me entregas
sen nada que ocultar, amando a cegas,
buscando os ideais que non se venden.

Cariño e máis amor fanse loucura,
murmurios e calor, tanto momento
con bicos e paixón, doce tenrura.

Para non o esquecer, prégolle ao vento
me leve enteiro a ti, meu ben sen cura,
Vivir amor en ti, eso é o que intento.








.

sábado, 18 de dezembro de 2010

Gaivotas


Gaivota chorona ou gaviota reidora.

Non é por entrar en polémicas (e menos comigo), pero as dúas son o mesmo paxaro; que se ría de nós ou que chore con nós, aló ela, que faga o que queira, que maloserá...

Este paxaro existe, é tan real que está por todas partes,  e non é máis que un mínimo exemplo de modos diferentes de entender a vida.
Dicía Risco que Galicia é un mundo. Como non o vai ser! 



Miro o mar e aquí paro por buscarte
nas ondas, neste nome que me din,
indo e vindo decidido a quedar,
a enredarme na pel, coma antes ti.

Vén o aire nese sal que me recorda
bágoas que perdiches e bebín,
esvarando, así, por ti, os bicos meus,
egoístas na causa e máis no fin.

Os pasos, feitos pés sobre da area,
son sendas dun amor que percorrín,
mais marcas desfacéndose, lavadas,
distintas ás pegadas que hai en min.

Dentro, dando vida, estás na xebra,
fuxindo de corais color rubí,
flotando nas correntes amorosas
por chegares, alga e alma, onda min.

Chorona, a gaivota dáme un riso
de serea, hoxe feita colibrí,
alegrando con voz esta paisaxe,
esvaída cando non te sinto aquí.







.

quinta-feira, 16 de dezembro de 2010

Imaxínate


Seica os romanos estiveron a criar moreas en estanques, xa que a súa carne era moi sabedeira e delicada. Incluso dicían que melloraba se eran alimentadas con escravos.
Os romanos foron quen a chegar a unha sociedade moi desenvolvida. Imaxino que algo así como a sociedade do benestar.





LISBOA
Lisboa, velha cidade
Cheia de encanto e beleza!

Lisboa Antiga. Fado
 Amália Rodrigues

A música triste dun fado saudoso,
ou as vellas rúas no barrio da Alfama,
confírmanche un mundo difícil de ver.
Eu sei que eras, antes, Lisboa fermosa,
a porta de Europa aos mares do alén.
Perdiches a xente, murcharon os soños,
do moito que fuches queda o resplandor
nos ollos dos homes, na fala do pobo,
en libros de historia e nos corazóns
das xentes que hoxe percórrenche as rúas
desde a Mouraría ao Chiado, ou Belem.

 

.

quarta-feira, 15 de dezembro de 2010

Autodefinido


Unha vez, non sei onde,  para coller tódalas cereixas que aquel bo ano lle dera a  cerdeira, o dono cortouna polo pé. Despois de coller a froita toda,  e realmente feliz, pensou que así ademais ía ter leña para o inverno.

Imaxino que hai fogos que se teñen que ver desde moi lonxe.


Autodefinido

Proclamo que non creo nas consignas
deitadas como alento para a xente,
repetidas en vítores calados,
en noites que dan fin non desexado.

Anuncio que detesto que me guíen,
clon perdido entre outros coma min,
cara a metas que non hei perseguir,
esquivas da moral do meu goberno.

Revelo que me quero máis que á terra,
como quero a ese home, esa muller
sempre libre na idea a defender,
sexa ou non o mandado do poder.

Divulgo unha vez máis o que se sabe,
reivindico dereitos como ser,
contando as ilusións do pensamento,
historias que non buscan someter.

Pregoo o meu respecto ao albedrío,
aquilo que me fai sentir persoa,
soa, diferente e irrepetible.
Igual aos semellantes. Singular.





.

segunda-feira, 13 de dezembro de 2010

13, non martes


Desde hoxe mingua a noite e medra o día. Poderiamos darlles xa a noraboa a todos os insomnes que non saben ben que facer na noite que estamos a padecer. Xa o tiña claro Celso Emilio, e iso que a noite esta era aínda nova.

Por santa Lucía!


Buscamos o raio verde
pero atrapounos o fado.

Para ver o raio verde,
por achar a confianza que daría
ao sabernos namorados,
moitas tardes perseguimos ese sol,
houbo brisas,
con paseos memorables
e mais música de fados,
nunca vento
que levase lonxe as risas, a ilusión
de estarmos xuntos.

Vimos soles a pousarse,
abrigados pola bruma,
nun mar de cambiantes cores moi azuis,
de transparentes dourados, brillantes,
con vermellos, amarelos, quizais verdes...

Mais non quedamos seguros,
nós miramos eses soles
ou, na música dos fados,
eran ollos os mirados …?


.

domingo, 12 de dezembro de 2010

De festa


Unhas dúas mil cincocentas persoas estiveron onte no Polígono Industrial do Río do Pozo, en Narón, oíndo ás orquestras París de Noia e Panorama. Ámbalas dúas teñen xa fans que percorren Galicia seguíndoas.
Son tempos de cambios. Enormes.



Música

me do me da

Oíase a orquestra alá moi lonxe,
chegaban as súas notas a intervalos
querendo contaxiar de festa o aire,
tumbados nós os dous sobre da herba.

medo me dá

Fixámonos nun cosmos tan brillante,
na esfera celestial dun ceo noso,
collidos, man con man, pola cintura
coa música da orquestra como fondo.

dáme medo

Bailamos partituras infinitas
con brancas e redondas todo o tempo.
Amor con sinfonías e con valses
sen que, por confusión, veñan as fugas.

non me dá medo

sábado, 11 de dezembro de 2010

Contos

- Cóntasme un conto?


- Conto.





O érbedo tén un segredo

que agocha no corazón,

a color que lles dá ós froitos

vén do sangue de Xerión.





.

sexta-feira, 10 de dezembro de 2010

Felicidade

A felicidade son pequenos momentos que vas sumando, eu non creo que haxa ninguén que sexa feliz todo o tempo. A frase é dun amigo que a dixo para falar doutra persoa, porque destas cousas nunca debemos poñernos nós mesmos como exemplo. Eu lin que o todo non viña sendo máis que a suma das partes. As partes, cos medios que hai agora, sábense cada vez máis pequenas, incluso son diminutas partes do infimamente minúsculo.


Bicos

Caben as palabras no papel,
caben os paxaros na gaiola,
caben moitas flores neste ramo,
caben bolboretas nunha caixa.
E onde os bicos?

Quéroche as palabras bisbisadas,
quero ver voar eses paxaros,
quero ulir as flores no teu campo,
quero bolboretas no teu pelo.
Quero un bico.

Escoito emocións e sentimentos.
Noto os aloumiños dunha pluma.
Mánchome coas cores da alegría.
Voo de tan lene que me sinto.
Dásme un bico.



Queda con ela

Se un día non despertas ao meu lado,
se atopo a nosa cama máis ben fría,
se perdo a referencia do teu corpo,
se non podo afirmar quedei con ela,
heite buscar.

De non ver os teus pasos no camiño,
de non oírche a voz chegar co vento
de ter que imaxinarme ese teu riso...
Pensándote de lonxe, vida miña,
heime perder.

Por iso non pretendo desvaríos,
disfruto desta vida cada instante,
gozando os anaquiños dos segundos
desde a cita concertada en que pensei
quedei con ela.