terça-feira, 26 de junho de 2012

Chocos



Contáronme estes días que unha das técnicas para pescar chocos con nasa é poñerlles dentro un pau de loureiro, pequeno pero oloroso, de xeito que os chocos acoden a el para deixaren pegados os seu ovos. Capturado así o cefalópodo, só resta collelo e deixar libre, no mar, o garabullo empregado. Mágoa que algúns dos pescadores non o fagan e poidan verse polos peiraos, ao pé das nasas, eses saquiños que quedaron  en efémera  posibilidade de riqueza para a nosa ría.  

Somos responsables de coidar a natureza, e nesas andamos.






Que gozo o de bañarse nos teus versos fisterráns

que amor o do aloumiño provocado nesas vagas

salgando enteira núa pel, a pel sen chagas,

libre pel suave, dourada no sol de mil veráns ..!











.


quarta-feira, 20 de junho de 2012

Imaxes




Pola tarde, de volta á casa, atopeime sorrindo feliz namentres conducía, despois de ter visto como un camiño de monte debuxaba ángulos imposibles no percorrido sen árbores dunha liña de media tensión. A pesar de non ter accións en ningunha rede eléctrica, e non ver tampouco intereses humanos próximos a min nesas compañías.
A imaxe do camiño levoume a outros tempos e a outros lugares. Eses camiños de infancia que teño camiñado chamando o carro das vacas para ir buscar a herba ou o molime á Travesa, un dos montes, e herbal, destinados a fornecer do necesario ás cortes da casa. As vacas xa case debían saber o camiño, así como eu empezaba a distinguir os seus vicios e as súas bondades. Chamar o carro baleiro tiña mérito, mais non tanto coma chegar a guialo de volta, coa carga ata as cangas e co renxer característico das accións de moita forza. Apartar das dalas, esquivar as pozas ou salvar as pedras que, en ocasións, se desprendían das beiras, constituía todo un exercicio de atención. Que se envorcase sería unha mancha difícil de borrar para un bo labrego. Non é de estrañar, así, que un dos traballos que había que facer con sumo coidado fose o de cargar. Os lotes de herba, ao igual que o estrume, debían ser postos no sitio exacto para que o carro puidese andar lixeiro e as vacas cómodas. Cargar dianteiro cando o camiño era costa arriba, e traseiro para baixar, eran constantes que un aprendía de contado. De haber camiños nos que as pendentes eran cambiantes, e na Travesa érano, había que cargar moi equilibrado, de maneira que os colos das vacas puidesen traballar ben no xugo. As baixadas, nos tamos máis acusados, eran tamén as festas dos nenos. Alí iamos cos mans firmemente prendidas ao adival, cos pés postos contra o chedeiro, ou por riba dos zoquetes, nunha postura de aventura feliz. Coa mesma  felicidade que eu sentín hoxe no corazón só por ver o monte, cando guiaba o coche pola autoestrada.
Máis dunha vez pensei que as profesión, e os medios parécense sempre máis do que cremos. Vendo unha regata de veleiros, non acordamos da xente que corre detrás dun autobús ateigado de pasaxeiros para colgarse das súas estribeiras? E, en esencia, non era iso mesmo o que faciamos nós nos nosos carros de aldea antes de que nos aparecesen as máquinas?












Párase xa o son mirando a chuvia
buscándose nas voces dos pequenos,
alegres, inocentes, sen obrigas,
contentos no momento de vivir.

Instantes de memorias fuxidías
na inconsciencia do que non se vai perder.
Un xesto, un ademán, unha mirada
daquel que nada tén para ocultar.


Gañamos, na inocencia que se perde,
firmeza de inflexible fe vital.


Perdemos, neses anos que se esquecen,
a ledicia de sabermos perdoar.








sexta-feira, 15 de junho de 2012

Líderes










Estes días atrás lin en varios xornais que somos líderes en España. Poñíano moi claro como se a cousa fose importante e novidosa. Si que o somos. Eu sei que tamén o somos en Europa, e non andamos a propagalo fachendosos por aí. Por modestos, claro!




Sei, por exemplo, que as nosas ameixas, as de aquí de sempre, son negras, ou tiran ao negro, por causa da contaminación da ría, que destrúe a superficie das cunchas e fixa nelas os restos que lles proporcionan esas coloracións innecesarias.

Coñezo a historia das bombas fétidas xigantes que temos na nosa ría, cando baixa a marea, producidas pola sedimentación dos residuos que nós lle enviamos, e que nos dan unhas enormes cantidades de ácido sulfhídrico, ao tempo que eliminan osíxeno e dificultan a vida marítima nesas zonas, facendo que os optimistas relacionemos un cheiro noxento coa peste da marea baixa que, en condicións de limpeza, tería o recendo de carecer de olor.

Contáronme o efecto de quecemento da auga na zona de Megasa, pola fundición da chatarra, e o arrefriamento na zona de Reganosa, por causa dos depósitos de gas, con efectos indesexables en ámbolos casos. 

Aprendín que esta ría é un exemplo máis da acción destrutora do home, e de como a natureza tenta remendar malamente o que pode. Incrible posuír unha zona tan rica, basicamente en moluscos, tendo tamén nela o lugar máis contaminado por fecais de toda Europa.

Conclúo así que todo o anterior é normal se un acaba sabendo que a contaminación é característica común das rías galegas, e esa foi unha das razón que levou á Xunta, hai anos, non a limpalas, e si a sementar en todas elas ameixa xapónica, moi resistente á contaminación, pero capaz de irse impoñendo ás especies autóctonas, que son cada día máis escasas e prezadas.

Un exemplo a seguir! Líderes nas bandeiras azuis, somos quen de mellorar o medio, como se ve na zona costeira de Caranza:  fermoso paseo marítimo, con liña de costa artificial que tén toneladas e toneladas de area da ría de Ares, conseguindo  unha praia urbana limitada por dous grandes emisarios de augas residuais.  Con marea baixa a zona de baño queda sufrindo influencia de un, na preamar domina o outro a praia. A consecuencia é unha costa na que está totalmente prohibido o baño, pola barbaridade de coliformes que teñen na auga o seu medio de vida (supera en máis de cinco veces os límites permitidos),  pero á que acode moita xente a tomar o sol, e cando xa a calor é demasiada ... 

Menos mal que cando haxa cartos acabarán saneando todo, pois as subvencións que se deron na UE para as depuradoras das nosas rías fixéronnos falla para pagar os paseos marítimos que precisabamos.













Porta de esmeralda para a ría,
aberta polo soño máis viaxeiro
gravando en arsenais algún roteiro
con camiños en auga como guía.

Abrigos con calor de nome claro
montesa a voz co rexo acento noso:
sinxelo, luminoso, Montefaro;
indómito e feroz, Monteventoso.

Vixías do perigo con fiel celo,
saídos doutras guerras, penitentes,
soldados feitos pedra de castelo

na ría fan real pasada gloria
navegante, en augas transparentes,
vixiantes inmortais da súa historia.














.

terça-feira, 12 de junho de 2012

Vistas






Desde onde escribo teño moi boas vistas. Hai uns meses podía alegrar os ollos coas flores das cerdeiras enchendo todo un espazo antes baleiro, ou cheo, mais coa tristeza de pólas núas durante un longo inverno. Agora mesmo, as cerdeiras, ademais de dárenme un plus de intimidade, que sempre é de agradecer, xa que coas súas follas verdes crean unha barreira que me protexe das calamidades do mundo exterior, suscítanme, xa desde a mesma visión en si, un universo de sabores emanado deses froitos máis vermellos cada día a adornaren a paisaxe en cantidades enormes, tal que quixesen competir en número coas follas das que antes falaba. Deben estar saborosas as cereixas, no seu punto, eu obsérvoas e calcúloo polas moitas viaxes que fan os paxaros para fornecerse do alimento preciso. Algúns dos  pequenos, coma os paporroibos, elixen con coidado e durante unha chea de tempo a cereixa, igual que se fosen nenos diante dunha bandexa de doces, á que miran coa sensación de que non elixen un e si de que máis ben perden todos os que non han levar; eses paxaros pequenos páranse así, como para non equivocarse co tamaño e atragoarse, pois hai cereixas máis grandes do que o seu peteiro permite transportar, cousa que non acontece cos veloces e decididos merlos.

As cerdeiras son do veciño, é o peor que teñen, outra tacha non se lles atopa. Eu, no camiño de aprender, podei as miñas este ano, aló polo xaneiro, e vese que, como non me volva paxaro e vaia ás do veciño, se quero comer, terei que conformarme coas do Jerte ou coas do Bierzo, que tampouco andan lonxe.











Son cento trinta e tres
en case un,
tan ledos que se tocan polas mans
sublimes porque viven os segundos.


Amores que se buscan coñecidos
na entrega que se fía ao persoal.
Se non chegase a un o que se forma
o fin non se tería que acordar.

















.


sábado, 9 de junho de 2012

Dívar-tido




Un xa non sabe se rir ou chorar. Vin o vídeo de Ana Botella e oín incrédulo o que dicía. Non é posible. Non pode ser que unha persoa da súa formación e cultura sexa a alcaldesa de Madrid. Escoitar os seus razoamentos (?), a pesar de que non sexan a intervención completa (por fortuna), non pode levar ás persoas minimamente formadas máis que á perplexidade.
Vendo políticos deste tipo, e en Madrid abondan, entendemos por que unha entrevista a Vargas Llosa pode ter a metade de telespectadores que a que se lle fai a Cayetano Ribera. É o que somos, e non podemos pretender aparentar outra cousa. O que en verdade me pregunto é se,  con estes dirixentes, merecemos que nos rescaten. Case valería máis que pagasen por botarnos.
Grecia, Roma, Cristianismo, Europa ... (Todo é maiúsculo)











Acábaseme a paz,
vexo que marcha cal aire diluído no baleiro;
quizais detrás de si,
quizais un pouco,
un vento non moi grande vaia vindo
e empurre con coidado inexorable,
limpando nas miserias do camiño.


Non quero indiferenza,
nin a espero,
nin ir buscar atrás noutro vieiro,
abonda con borrar todo o desfeito.


Ilusións.
E soños.
E proveitos.














.


segunda-feira, 4 de junho de 2012

Catro




As preguntas responden en si ás inquedanzas que nos ocupan. Pararnos un pouco a buscar respostas, por máis que non aparezan de primeiras, soe ser un traballo reservado para aquelas persoas que viven cun concepto especial do tempo, esas que o gastan usándoo en  temas e  persoas verdadeiramente importantes. Que no noso camiño se crucen seres interesados en preguntar e en que lles pregunten, gozando do pracer da comunicación, do gusto de compartir, acaba por dar un sentido extra que se acumula no valor das cousas sinxelas, desas que temos ao lado, pero que en ocasións, e froito desa mesma proximadade, acabamos por velas lonxincuas e inalcanzables










Por ti, por tantos mañás fermosos.




Hoxe é mañá?


Cando é mañá?, preguntaches ben curioso.
Sen oír, adeus respostas.


Cando é mañá? Retomaches a ilusión.
Que preguntas!
Vaia cousas...
Porfiaches:
Cando é mañá?
Cando durmas toda a noite
e xa despertes.


Hoxe é mañá?, ao día seguinte:
Hoxe é hoxe.


(Ao durmires, sorrías confiado de espertares no mañá.)


Hoxe é mañá?
Mañá...
Un mundo enteiro por vir.
Agora é hoxe.


Hoxe é mañá?


Seguiremos agardando ese porvir.




































.