domingo, 18 de dezembro de 2016

Caín



Calquera ha de matarme (se me prende).

O concepto da culpa por veces ocúpame. Afortunadamente non moito, a verdade; mesmo menos do que debería, quizais. Pero, si, de cando en vez, párome a pensar niso da culpa, do pecado, do perdón...


Penso nesa xente que vive pegada á relixión, que fai profesión de fe, que respecta canto os seus dogmas establecen e que trata de gañar un ceo no que di crer, esquecéndose do chan polo que se arrastra, e polo que reparte mentira e iniquidade  sendo ruín a diario, para  poñer  na fin de semana o traxe de pureza e devoción. 

Esas das que falo, esas persoas que todos coñecemos, como o levarán? Será verdade que con confesar a culpa, con recoñecer o delito e saberse merecedores de castigo, poderán amañalo?; ou mesmo cun par de rezos ou cun par de puñadas pectorais de contrición! Mira que se é así, e se por riba teñen máis mérito que todos aqueles que nunca mal fixeron, que aquella xente que nada tén de que arrepentirse... 

Non sei, pero a min a verdade é que me gustaría que lles pasase, aquí, na terra, o que dicía Caín, máis que nada por se ao final vai e tócalles xusto a elas desfrutar de paraísos. 






A vinganza son mil actos feitos culpa.

O castigo vén de seu.


Perdidos,
derrotados nas batallas padecidas 
sen querer nelas loitar.

Cansos,
esgotadas as finitas ilusións
consumidas en fracasos de optimismo.

Tristes,
desgustados sabedores do esquivo da razón
xorda  xustiza.

Humillados,
pésimos actores neses dramas
do teatro  máis real.

Vencidos,
invadidos por xenreiras,
consumidos por rancores
viscerais
na enerxía que nos volve non mellores
que aquel que a provocou.

Aí,
vivindo na compaña da derrota do que fomos
e no acre que ha de ser.

Ata a victoria sempre
che, amigo, compañeiro.
E sen perdón.


































.
















sábado, 10 de dezembro de 2016

Presépio








       Andamos acelerados, con moita velocidade e case sen tempo a pararnos fóra do imprescindible. Eu, coma todos; así que non é de estrañar que de cando en vez, e se o traballo o permite, adique parte do tempo vital ao pracer de ver. Observar o que pasa desapercibido ao noso redor, atopar algún detalle agochado no que non caía de primeiro, ter a sensación de que percibo, que sinto e padezo, que non son simplemente un vulto con funcións vitais primarias. Inténtoo, de verdade, e por veces sácolle un certo proveito. 

         Estes días andei polo país veciño, aquí mesmo ao lado. Mais eu vino moi lonxe, polo menos no pensamento. Velos a eles, verlles a súa relixiosidade neste tempo de Natal, a súa fervorosa paixón polas igrexa, con eses edificios que rematan por ubicar sempre no cume do monte máis alto que teñan á vista, sabelos moi crentes, non me facía pensar na querencia tan absoluta que teñen polos presépios, como eles lles chaman. Beléns por todas partes: enormes todos, os grandes e os pequenos, con figuras de todos os tamaños e de todos os materiais. Exteriores, sen que lles importe a climatoloxía, e abertos, accesibles ao público sen necesidade de desembolsar un só céntimo. Algúns fermosos na súa delicadeza, outros atractivos por presentaren en miniatura os monumentos máis prezados da vila ou cidade que representan; iso si, coa mestura correspondente das escenas de deserto que por estas terras é imposible ver. Impactantes, abofé. 
         
           Camiño de Bragança, desde Chaves, e un pouco antes de Vinhais, nunha aldea de nome perdido na néboa da mañá de decembro na que pasei, intuín, debido á pouca visibilidade, o nacemento máis inusual de cantos observei. Nunha rotonda, protexido polos indicadores de dirección e utilizando o resalte proporcionado polo círculo interior, estaba un nacemento tamaño natural. Non crin o que vían mal os ollos.  Pasei a rotonda seguindo as indicacións do GPS e algo máis adiante decidín dar volta. A voz da muller que nos guía no aparello non facía máis que avisar me que volvese virar, que ía en sentido contrario; pero non me resistín e non lle fixen caso, volvín á rotonda e fíxenlle unha foto, máis que nada para asegurarme de que non era unha alucinación, que alí estaba o belén, o presépio, e que a vista non me enganaba. Un nacemento  ao frío, padecendo unha mañá de catro graos e de néboa espesa, e co neno xa no berce, por máis que faltasen quince día para o día de natal propiamente dito.











Perdemos emocións
no día a día
na présa que non deixa ver os fríos
no tempo desa fuga pouco atenta
no aire en disimulo 
do que atende a como caen as follas 
e se murchan.

Vanse os sentimentos diluíndo
e pérdense nas néboas mil sonidos.

A quen queremos nós,
a quen o aprezo?

Xogamos as partidas entregados,
e, si, 
o sangue é noso en cada acción,
sangue, pel, suor, temor,
enteiros, 
decididos, 
por crer cada segundo o máis vital.
























.












domingo, 20 de novembro de 2016

Teatro



      Estupefacto. Sorprendido aínda polo espectáculo teatral de onte en Narón. Fomos ver La Asamblea de las Mujeres; si, "esa versión" da comedia de Aristófanes.

      O teatro estaba ata a bandeira. Día de vento e chuvia e todo o aparcamento completo, coma nos días de gran gala. Nada importaba o frío nin a tarde desapracible. Chamábanos a Cultura (con maiúsculas) e aló iamos. Xa o mesmo coloso do Pazo da Cultura de Narón tén algo de clásico, ao mellor por esa monstruosa monumentalidade que dá á primeira vista, ou por esas columnas que non rematan nunca, ou por unhas escaleiras imposibles en número e en largo do paso; así que case se podía pensar en Mérida, onde se estreara esta obra con máis que notable éxito.

      Ao remate, os amigos e nós coincidimos en que, cando menos, sobráballe case todo o tempo (con media hora abondaba, ou con menos), e mesmo era tamén un exceso toda ela. Lembrou, máis que a outra cousa, ao carnaval de Cádiz, ás chirigotas, a iso de rir co chiste mal feito, ao abuso do procaz, e mesmo á risa do que non tén graza ningunha. Polo medio Sergio Pazos facendo de galego, co acentiño e iso, e tal e tal... Un esperpento, e aí si, no esperpento que nos deixaron, podía un lembrar a Valle Inclán para botalo moito de menos. Coma se ata o teatro se tivese que apropiar das máscaras da máis vulgar sociedade do século no que estamos a vivir para que o público entenda, atenda e acabe por rirse de si mesmo. Só por non chorar, porque, a´vista do que había, outra cousa non se podía facer. Pena de clásicos, pena de teatro, pena de cultura!
Conste que non nos queixamos, porque hai moitos anos xa que nos anda na cabeza o ir a Mérida a ver unha obra dos clásicos no marco do seu teatro de verán. De momento só o temos pensado, e agradecidos estamos de non ter ido a ver esta mesma no seu día: se en Narón foi o que foi, como tería sido ver esta evolución do pensamento teatral, este amaño descerebrado, cotilla e lerdo que Echanove, Ruibal e Lolita fixeron da obra de Aristófanes, como superalo, de velo nun escenario tan único que, mesmo cando está baleiro e acompañado polas súas ruínas, xa nos fai soñar co teatro?
      
       Non sei, pero ao mellor aí é onde a comedia que nos deixaron os gregos, non tén outra que transformarse na traxedia da nosa cultura actual. Galiana, Echanove, Lolita, Pedro Mari, Pastora... só falta Imanol para que todo quede entre unha panda de amigos que fan unha comparsa de entroido coa que saben que nos han seguir sacando os cartos. Que Lolita non cante, ata se entende vendo esta obra; pero que actúe en teatro, non, iso segue sendo imposible de entender.

      E os críticos teatrais? Ao seu, porque eu non cheguei a ler ningunha propaganda negativa da obra. E busquei, que quede claro.









Incómodo silencio compañeiro
Contraste doutras voces achegadas
Nos mundos que facemos convencidos
Do nada que mantemos en común.

Silencio necesario e oportuno
Esquivo das inútiles batallas
Mentir o que non somos 
Crer o que intentamos parecer.

As horas suman  anos sucesivos
A persoas de oficios repetidos

Onde se comparte a profesión?

Iguala todo a paga, cal salario
permisivo valor que dá o mediocre.

Sabémonos substancias diferentes
Apoiándonos  nun eu individual, 
Vulgar na diferenza, tan real  ...





















.




sexta-feira, 16 de setembro de 2016

Dezaseis






Por se é certo iso de que a creatividade é a intelixencia pasándoo ben: a seguir sendo creativo! 





Quizais valla unha flor
ben máis ca un beixo
Talvez alguén escolla
o  sol radiante
e esqueza
así cegado
a luz 
dalgún sorriso que naza nos teus ollos.

Talvez o reiseñor
en cada trino 
resuma cantos
que volven case muda a túa voz
se vai no vento.

Mais sei
por min
teño  certeza
que todo canto eu quero 
está presente en ti
irrepetible
aperta a aperta.









.

domingo, 26 de junho de 2016

Reflexión

Días nos que nos convidan á reflexión, ao pensamento profundo, e á analise das consecuencias que poden dar os nosos actos. Se un xa non anda a diario con présa, en días coma este eu fago que o tempo estire  e aproveito para pensar; que non todo vai ser  falar. 

Si. Falo demais, xa dixen que me perde a boca, e tal é así que comentei cun veciño un pouco máis novo (non moito, porque os cincuenta non os cumpre xa), iso de como nos van cambiando algunhas crenzas co paso dos anos.

- Desde logo que nos cambia a vida -filosofáballe eu-. Dámoslle importancia a cousas que antes non a tiñan. E deixan de preocuparnos outras que antes ocupábannos tempo e atención. Ata, se me apuras, creo que un acaba por discutir menos...

- Estou contigo. Seguro, seguro! Mira que a miña muller e máis eu temos tido discusións grandísimas, desas que parece que se vai acabar o mundo, sabes?

- Si, claro, todo o mundo as tén máis dunha vez...

- Pois eu non o levaba nada ben. En realidade levábao francamente mal. E díxenlle: “mira, imos deixar as discusións para os venres; os venres pola tarde, ou se ti queres á noite, e aí discutimos; pero de luns a xoves vénme foi mal, mira que me queda despois unha dor de cabeza que nin pa que; así que os venres:  podemos ir anotando as queixas nunha folla e o venres discutímolas”. E ao primeiro, moi ben; discutiamos os venres e todo ía mellor. Agora non sei, porque  pouco a pouco, ata no venres fun deixando de discutir. Mira, ultimamente, se me di algo, déixoa falar, pero normalmente nin lle contesto!

-...!


E si, nesta xornada de reflexión ando a darlle voltas ás suas palabras, que me parecen máis sensatas que as de moitos dos políticos que me pediron o voto estes días. E aí non reflexiono, non. O voto xa o decidín hai tempo, porque non lle dei razóns á vida para que mo cambie.





La mer, la mer, toujours recommencée...
P. Valéry

La sang qui brille aux lèvres qui se rendent
Igual que unha historia nun encontro
Coas palabras a feriren a sabendas
Buscando aló no mal, no que máis doe.

Aí está o lugar, no mesmo sitio
Aquí o corazón que non tén porta.
Vistamos as palabras de verdade
Dámoslle, esta vez, fría aparencia
Á frase desmedida. Sen consolo
Non queda  xa un lugar para máis erros.

Saberse, pois, tan visto, tan sabido,

E ver que non sorprende o desatino…



















.
















sábado, 18 de junho de 2016

Excursión





Non son quen a sentirme espectador de todo canto me queda preto. Por máis que saiba que sobran opinións, ou que, como mínimo, nin sequera se me piden, non son quen a calar. Todo me debe un carto. Se é por buscarlle a parte positiva ao que me gusta, ou a negativa ao que en principio rexeitei, ou porque naquel momento pasaba por alí; sei que si, que sempre hei ter opinión.
Posiblemente sexan as présas que non teño, ou a concepción do tempo non urxente que estes últimos anos me acompaña, pero a verdade vén sendo que non me importa dedicarlle minutos á contemplación de feitos, e a tratar de tirar deles consecuencias e causas, segundo o humor ou a amizade que me guíen. Dá igual que sexa a observación dunha foto, a percepción fugaz dunha figura que se despraza dentro do noso campo de visión, os sons dunha conversa que non chegamos a comprender na súa totalidade, ou a sensación de movemento que nos trae mesmo a brisa que cambia de posición un papel do chan. Todo merece opinión e de todo se pode obter unha mínima aprendizaxe.
O último que caeu nas miñas mans neses tempos de desocupación foron as fotos dunha excursión escolar. Imaxes que retratan momentos inesquecibles, instantes únicos que, a pouco que se dilúa a historia que eles gravan, se farán míticos, aventureiros, valentes... Todas esas sensacións primeirizas que xa antes de térense producido nos deixaron sen durmir, levándonos ilusionados aos soños de ollos abertos. E a cámara captando que non, que foi tal e como nós desexamos e que o soño é o noso, non nolo cambiaron na tenda trapalleira da vida diaria.
Ao lado, xusto ao lado, outras caras, outros corpos, outras xentes... Son esas historias que xa empezan a coller o camiño de volta, que non desexan ir máis aló, porque aló nada cren que haxa que vaia merecer a pena, ou o esforzo. Case seguro que é preferible facer un mínimo eterno retorno e volver ao pasado por contaxio, á emulación do sorriso destemido, a tentar, coa alegría mellada xa, que a cara, a boca, os dentes, non traizoen, non digan esa verdade que as lentes de sol lle encarceran aos ollos. Mesmo tentaremos parecernos a nós mesmos, aos que fomos, a uns que lembramos (non pensamos neses intres que nos andamos inventando, non) e aos que lles daremos, nesa perna que levantamos cruzándoa, unha axuda xuvenil de pose para foto, e, de terzarse, para que haxa aí un movemento completo e desinhibido, faremos un exercicio de punta-punta-punta, esquecéndonos do desexo do talón de volver á súa posición formal.

Mentímoslles, pero elas non aprenden. Por iso as fotos non menten. Retrátannos de xeito inmisericorde facendo que a vista, con tanto e bo como hai que ver, vaia a nós, xusto ao que menos desexabamos que se vise. E somos así. E estamos no mundo. E sabémonos de volta, sen futuro e nun presente retocado. Sabémolo aí, nese punto, nesa foto. Nesa cara de neno brillante, nesa explosión de luz e agradecemento á vida, temos a certeza de que non a hai. Non hai volta.









Alegría, alegría!
Alegría!
Palabras a caer
Todo escenario
Aclamado silencio xestual
Coro preciso 
Máscara de actor
Eu personaxe.

Alegría, alegría!
Alegría…
Irreal situación
Obra incompleta.

Silencio a devorarnos alegría
Fuxida das palabras asustadas.

Medo
Mundo
Xordo mundo
A que desexar rir?
Sono profundo.

Lonxe o azafrán 
Fóra a alegría
Sentir que non se sente
Xuventude 
Lonxano ton vital
Mareas de tristeza na razón.

Alegría…





























sábado, 4 de junho de 2016

Fillos




Queremos aos fillos porque son sangue do noso sangue ou cultura dos nosos valores. Querémolos polo que son. Froitos que imos recollendo a diario, que vemos madurar e que nos proporcionan placeres non pedidos. Que nos dan a satisfacción das miradas que rebordan cariño, ou o agarimo das frases nas que notamos a entoación da preocupación e o interese polos problemas que lles agachamos, felices na procura de evitar o sufrimiento innecesario. Sabelos nosos, notar, mesmo nas palabras que non dicimos, os aires que varían o seu ánimo, é sentir a necesidade, a urxencia, de darlles un abrazo, un bico, un regalo... Ou simplemente ese silencio que eles saben que leva sempre unha parte dos sentimentos cos que se nos move a diario o corazón.

Dicía Conrad que vivimos igual que soñamos: sós. Pero non, por suposto que non!








Eu poño o soño en ti e seite 
así
real
limpando coa palabra todo espanto
nos ocos de alegría conseguidos
por instantes que se poden revivir.

O gozo cambia o gusto
i é sentirte
i é  acollerse nos sons máis  desexados
i é perder
na evolución
a parte do que non se quere ser.

E lonxe do silencio máis escuro,
nos días que queremos celebrar
vén a compaña
vén a luz,
e vén calor


e vén así tamén tanto que dás!
















.