terça-feira, 30 de agosto de 2011

Terapias


Seica é bucólico o que conto, o que digo. E, de ser así, xa é unha recompensa. Se me acordo das cousas agradables, e as revivo, quédame, cando menos, un medio sorriso co que me permito ser un pouco máis feliz.
Hai cousas das que non necesito falar porque nin as esquecín nin me dan alegría, e non as podo cambiar.
Escribir, dalgunha maneira, ven sendo como a terapia de facer malabarismos inocentes por estar máis contento, sen perxudicar, claramente, a ninguén.
Ademais coñezo a unha persoa que di que nunca quere parecer triste, pois se fala de dores a xente non está con ela, pero para as alegrías apúntase calquera. E, de momento, a cousa funciónalle




Verde e marrón





Escribir por dar forzas en presente,
Ser ousado, tentar a ter valor.
Parar na indecisión de ver futuro
Por pensar, acougar, só por falar.

Relaciónome por escoitar opinións.
A outros máis sumo un ego non vital.
Intentos de inventarme como son
Por se un día eu me quero comprender.

Elixir unhas verbas por pracer
Ou, se non, rebaixar desasosegos
Escollendo as palabras amorosas,
Por fuxir, se é posible, do pesar.

Referentes así eles importantes
A quen chega a notarlles o valor,
Darnos calma e repouso apetecido
E abrir algunha senda de evasión.












.

domingo, 28 de agosto de 2011

Ou non?

Cando lemos, cando soñamos, cando cremos necesario mentirlle á realidade, inventamos finais para nós mesmos, e soen ser incriblemente mellores que os crudamente ofrecidos pola existencia.




Os ríos (e VIII)

E dos outros ríos, que?
Perderán os seus combates
os catro ríos pequenos
se non hai outros remates.

Mais, para moita outra xente,
a carreira continúa
e non terá gañador
namentras auga lles flúa.





.

sábado, 27 de agosto de 2011

Meta



Hai que ter coidado co que se desexa, porque ás veces toca. Esto dos fins a perseguir é un perigo, sobre todo se polo camiño esquecemos modos e maneiras nos medios a empregar. Algúns cren incluso que as sociedades que antepoñen a recompensa final ao método utilizado na súa consecución, están abocadas á autodestrución








Vertical




Os ríos (VII)
Agora vaise esforzar,
pura auga en movemento,
leva pedras, corta serras,
brinca e salta de contento.

Polas Fragas de Caaveiro
o seu val non ten igual
é fermoso e feiticeiro.
Vaia Parque Natural!

Aquí faias, xestas, uces.
Silbarda e brións, alá.
Hai castiñeiros, carballos,
e bidueiros, e abelás...

Vivindo libres na fraga,
desde o xabaril aos ratos,
caracois e avelaionas
en compaña de miñatos.

Beben auga nos regatos
pero báñanse no río,
abrigados polo monte
das calores, e do frío.

Se dá saltos, son fervenzas;
onde hai pozas, fai remuíños;
desfai pedras en areas
e déixallas aos veciños.

Xa está preto, xa ule o mar,
o pai Eume, río de reos,
non se fía nin se calma,
aínda pode ter mareos!

Vese Ombre e vese Irís
para o Eume novas boas
que, chegado Pontedeume,
a súa augas dean nas Croas.

Vence o Eume. El gañou.
O loureiro de campión
hanllo poñer na Marola,
o Atlántico de colchón!







.

sexta-feira, 26 de agosto de 2011

Despistes



Somos intelixentes, racionais, tremendamente complexos no funcionamento e, ás veces, no razoamento; pero simples e maquinais nas rutinas. Así non resulta raro que nos pase o que nos pasa.

Agora que todos temos xa na mente o noso imperdoable despiste, eu só pretendo xustificalo, non darlle importancia, poñelo na súa xusta medida e adiante. A buscar outro ou outra que sabemos que tivo algún moito peor. Porque sempre o hai. Seguro.

Se as persoas nos despistamos, como non se van despistar os ríos?









Os ríos (VI)

¡Pobre Sor! Non vai gañar!
Menudo despiste tivo,
cando xa o mollaba o mar,
que volta deu sen motivo!

E do Eume, que contar?
El comezou confiado,
non correu, non apurou
e agora vai retrasado.

Antes de chegar ás Pontes,
aínda lle vén un mareo,
falan de mina e central,
imaxina un sitio feo.

Cando se atopa nas Pontes,
el ben ve tres chemineas,
dúas gordas e unha alta,
tan tan alta que marea.

Mareado, na Ribeira,
cae o Eume desmaiado,
dorme un pouco, sen andar,
no encoro, medio embalsado.

Atopándose nas Pontes,
do mar el segue alonxado,
como non cambie de ritmo
non dará calificado...

O Eume xa está enterado:
O Landro vai de primeiro,
distantes son Ouro e Masma,
co Sor a chorar tristeiro.









.

quinta-feira, 25 de agosto de 2011

Vales





Contáronme que o val do Masma é pródigo en fabas. Son tan boas e abondosas que se coñecen lonxe das nosas fronteiras. É tal a súa sona que teñen ata un Centro de Interpretación da Faba en Lourenzá; aínda que sabendo como somos os galegos, é normal que o haxa: nós sempre temos de todo!







Os ríos (V)
Nos campos de Mondoñedo
o Masma segue xogando,
por atopar outras fontes
miles de voltas vai dando

Mondoñedo, a catedral,
A Cova do Rei Cintolo,
as historias de Cunqueiro,
cabalos, capóns e polos.

O Masma, con tanta oferta,
case non quere marchar.
Irá regar Lourenzá,
por forza, por non fallar.

Non lle mita nada ao Sor
que, facendo braña en Grañas,
vai avistar Vilariño
e non perde nada as mañas.

Sempre con tramos revoltos
el vai xerando ruído,
quere árbores despertas,
quere auga con sonido.

Tanto se gusta a si mesmo
que non lle atende ao camiño,
pasa pozas, fragas, saltos,
enche aceas de muiños.





.

terça-feira, 23 de agosto de 2011

A brincos





Andar a brincos non di moito de nós. O noso pobo sempre tivo tempo para todo, sen facer as cousas ás carreiras, que é como acabar facéndoas dúas veces, e sempre mal. Se hai que saltar, sáltase, dáse un chimpo, pero non se brinca. Brincar brincan as cabras. Pódese correr, pódese escapar, e bótase unha carreira, e fóxese, pero escapar a brincos é coma perder a pouca dignidade que poida ter a fuga.

Se acaso (por dar unha oportunidade, vaia), facer unha choiada a brincos, ou ir a un mandado nun brinco, aínda pode ser pasable. Pero non, se a sociedade anda falta de traballo, non será ben ir deixando algo que facer para mañá?






Os ríos (IV)

Cara ao Atlántico fan
camiños os catro ríos.
Andan chairas, corren vales,
soben montes sen desvíos

Mil cadoiros, cen fervenzas,
con cachón ou con seimeira,
todo o fan os nosos ríos
por chegar na vez primeira

Baixouse do Cadramón
e deixou atrás Alfoz,
o Ouro xa se cansou
e non lle queda nin voz.

Non fala no Valadouro
nin ás troitas sen pescar
nin despois, de cara ou mar,
cos reos que van chegar.

Como non pode avanzar,
fai meandro tras meandro,
está canso e non se move,
é ben distinto do Landro!

Este xa deixou Ourol,
e por Chavín vai pasar,
con tanto afluente que ten
aquilo vai inundar.

En Chavín rega ao Avó,
árbore fenomenal
que, no Souto de Retorta,
monumento é natural.

Mide case oitenta metros
con outros oito ao redor,
eucalipto moi robusto
é de Galicia o mellor.





.

domingo, 21 de agosto de 2011

A saída

Se a intención realmente abonda, e con participar todos cumprimos, non temos de que  queixarnos. 
Déixannos participar, e a nosa intención vai por ese camiño, para axudar, pois para que algúns gañen, resulta imprescindible que moitos perdan.




Os ríos (III)
Chega o sol pola mañá
para darlles a saída:
desde as brañas nas que nacen
ata esa mar perseguida.

Entre os brións e as carqueixas
érguese a saramaganta,
cal gardiana vixiante
por se algún deles adianta.

Collen terra, deixan augas,
Ouro e Landro na central,
Sor, oeste e, para o Masma,
queda alí a zona oriental.

Augas limpas, transparentes,
o Ouro é o máis pequeniño,
sen cargas que transportar,
colle dereito o camiño.

Non fai o mesmo o seguinte.
O Landro sábese grande
deixa un lado, vai por outro
¡Non quere que ninguén mande!

Sen pensalo dúas veces
tira adiante o río Sor.
Por saberse como é,
xa se sente gañador.

Máis tranquilo parte o Masma.
Cando se pon a xogar,
xoga ben, disfruta moito,
gústalle participar!

O que vai na banda sur
vai con forza, vai gañar
se o Atlántico está lonxe,
o Eume ten que apurar!






.

sexta-feira, 19 de agosto de 2011

O mar


O que pasou a Marola, pasou a mar toda. É curioso como se perden as cousas. Nós andamos a perder, sen decatarnos, a voz dos mariñeiros, a nosa voz de ribeira. Dicir nestes tempos que un pasou a mar toda é case coma non saber falar. Mesmo xente de mar pasa agora o mar todo.



Os ríos (II)

Nacían, pois, no Xistral,
nunha moi fermosa serra,
e unidos nun val de ouro
dábanlle nome a unha terra.

Terra de grande beleza,
de incalculable valor,
un galano para os homes
onde o sol era señor.

Sempre estaban a xogar,
nunca se vía un parado,
felices os cinco xuntos
non se daban separado.

Eran, son, os catro nomes
Masma, Ouro, Landro e Sor,
e se lle engadimos Eume
sumaremos o maior.

Eles xogan, quenta o sol.
Todos xuntos alí falan,
dos outros sitios que hai
responde o sol, eles calan.

Non quedan dubitativos
cando lles conta do mar:
se poden, van ir os cinco,
alí se queren deitar!

Atlántico, se van lonxe,
Cantábrico, mar de preto.
Cando volvan a xogar
chegar ao mar será o reto.

O Eume leva vantaxe
pero ten bo corazón:
gañarlles aos máis pequenos
é de moi mal campión!

Hai acordo! Hai carreira!
O gran Eume ao sudoeste
cos pequenos cara ao norte,
repartidos de este a oeste.

A vantaxe non existe,
é un concurso equilibrado,
todos son os favoritos,
todos son afortunados.


quarta-feira, 17 de agosto de 2011

O río

Desde hai tempo non pasa un verán sen que poida pasear sen présa polo río. Eu, coma calquera que ten un curso de auga ao lado, non digo case nunca o seu nome cando falo del. Non é necesario, o río é o río, só pode ser un, por máis que haxa centos deles e en lugares ben diversos. Pásame con este nome igual que cos nomes de todo o máis querido, abóndame o artigo determinado para individualizalos tan plenamente coma se estivesen escritos con letras maiúsculas enormes en letreiros luminosos no medio da noite máis pecha.


Fragas do Eume (cor alterada)




Os ríos (I)

Contan as máis vellas lendas,
as que explican o pasado,
cousas moi marabillosas
que todos temos ao lado.

Meu avó contoume unha
que lle contou seu avó,
falaba da nosa terra,
de ríos de acó e de aló.

A historia daba comenzo
preto das Brañas do Sol,
lugar con moitísima auga
onde se bañaba o sol.

A auga viña das fontes,
cinco irmáns ben rebuldeiros
que, a pouco que alí manasen,
regaban o mundo enteiro.

A primeira que naceu
foi máis linda ca un primor
e por parecerse ao sol
levou o nome de Sor.

A segunda fonte, o Masma,
só repetía ma-má
e, de tanto repetilo,
case lle queda Masmá

Cando el apareceu
todos quedaron prendados:
-Es Ouro, tés moito brillo,
exclamaban admirados.

Ao final, moi ao final,
apareceu un no cume,
era unha fonte moi forte,
era o Eume, era o Ume.

Era Ume porque o Landro,
para chamarse Landrove,
quitoulle o seu “e” ao Eume
e o uve rouboullo a chove.

Así é de todos sabido,
se prestamos atención,
as letras que leva Landro,
as letras son de ladrón!












.


segunda-feira, 15 de agosto de 2011

Crer




A conversa entre octoxenarios camiña con lentitude, parándose de cando en vez naqueles do seu tempo que xa se foron, pero dos que aínda falan.
- E alí sentinme erótica de todo- di ela convencida, pero disgustada.
- Pero ti sabes o que quere dicir erótica?- pregúntalle el abrindo os ollos coma pratos e ríndose abertamente con aire pícaro.
- Desnuda. Desnuda de todo, coma aquelas paredes todas de pedra, naquela igrexa tan fría, sen adornos ningúns. Así quedou a miña conciencia, desnuda de toda crenza, oíndo a homilía do cura no cabodano.
A homilía comezara “Sei que todos os que aquí estamos preferimos falar de fútbol, e que todo o que vaia dicir ten ben menos interés...” e xusto concluíra con “Así que é ben certo, para un boa misiña, parroquia de Santa Mariña, e para un boa cena, o mesón de Elena. Todo debe quedar dentro do noso concello. En Elena, como ben sabía o defunto, comer, comeuse, sempre, moi ben.”

Cada vez que recordo esto, non teño claro se ela se sentiu herética ou erótica, probablemente non importe moito. O que seguro que pasou é que, con tanto pensamento e desexo impuro, acabou pensando no inferno, e na condenación que ían sufrir por estar con tales temas baixo sagrado.



O peor que dá o pasado
son os futuros de certo.


Opresión no pensamento,
ferida que se afonda polo lonxe.
Aire gris,
indiferente,
mal de aire no amor.
Vaga anguria ,
agardando na espera
a cortar de golpe a voz.
As dores esquecidas,
de mentira.
Nos enganos
que temos por vivir.








.

domingo, 14 de agosto de 2011

Crise





Xúntanse tódolos tópicos, e xa temos o que nos faltaba. Os futbolistas van facer folga. Unha folga máis que xustificada, pois eles tamén forman parte desta sociedade en crise e sofren as penurias tremendas do afogo económico. Non lles abonda con prepararen un partido para que poidamos ver cada vez que os reality show lles deixan un oquiño no televisor. Non é suficiente con que nos bombardeen na prensa coas estupideces que se lles ocorren a eles e aos periodistas “deportivos”.  Non chega con que teñamos un estado no que os diarios máis lidos sigan a ser, desde hai demasiados anos xa, os de deporte, nin é suficiente con que as crianzas, por pequenas que sexan, soñen con ser futbolistas de maiores... O preocupante de todo esto é que non lles pagan aos xogadores, e eles, todos, din basta ya! (coma se esta consigna non estivese ocupada; nótase que non é necesario pensar moito nesto do fútbol, que é só cuestión de pelotas).

Vale, pois pagarémoslles, como non! Eles poden fichar por clubes sen un peso, seren fondos de inversión que garanten o 10% de rendemento anual, e despois iren á folga. Nós, entre todos, pagaremos, coma sempre. Como pagamos cada vez que nos mandan. Dúas, tres, catro veces a mesma cousa, pero non hai fallo. Para eso estamos! 

NOTA.- Se hai algún sitio para asinar que a folga se leve a cabo un mínimo dous ou tres anos sen partido ningún, eu asino. 







Escápame a alegría cando a busco

e fáltanme ilusións para contar,
non teño optimismo que poñer
nun tempo que se debe soportar.



Se miro para un lado, non me agrada,
polo outro as vidas vense mal,
se penso en máis futuro, desespero
e trato de esquecerme do que hai.



Acabarei sentindome mellor?
Terei satisfaccións a celebrar?
Vereime compracido nalgún caso?
É noite para min. Para soñar.












.

quinta-feira, 11 de agosto de 2011

A pé




Ando a pé, e vexo a vida tal cal é, dicía o Ferreiro de Celanova. Con el deben coincidir estes días os da JMJ e máis os do 15 M, todos a pé por Madrid: uns vendo a vida tal cal é e os outros uns tendo neles moita fe, para non ver nada e crelo todo. No que non parece haber moito acordo é nos lugares a andar, pois os que non precisan gafas relixiosas para ver seica teñen que ir polos sitios máis escuros, e así non lles vai quedar outra que ver as estreiteces da vida, namentres reservamos para os iluminados a amplitude de miras neses espazos tan abertos coma os brazos de demasiados prelados.

Vendo esto, entendemos que outro dixese que Deus dixo "Se eu fixen tal mundo, que o demo me leve". De Celanova tiña que ser tamén.

E a SGAE cobrará pola música?







Prevese desconcerto polos ceos
de chegar xa esa hora do xuízo
querendo todo o mundo a salvación,
difícil, na dereita, atopar sitio.


Tempos crueis nos que uns morren de fame,
cazados coma moscas polas guerras,
espallándose nos ermos máis desertos,
agochados nas minas baixo terra
deixando así a saúde por miseria,
afundidos, se son inundacións
despois das secas, verse padecer
con volcáns, terremotos, ou ciclóns,
sufridos no proceso de vivir;
tamén hai neste tempo de chorar
persoas que apodrecen na riqueza
que acumulan por se a han necesitar,
conservándoa no traballo dos demais,
de maneira que sirva pra mandar.
Humanos non, mais son emprendedores
do camiño a ter cartos a fartar,
sacándoos da pelella de millóns,
felices de poderen traballar.
Tanto rico con nome e relixión,
na dereita toda a vida a militar,
é normal agardar a salvación.


O xefe deste estado singular
reunido cos rapaces convencidos
os problemas logrará solucionar
cunhas misas nas que se pode rezar.
Roma, divina, atende o espiritual,
non a ocupa a riqueza material
predica da verdade desde a vida
nos lugares do excelso inmaterial;
a mensaxe, a rico e pobre, fai real
celestial edén, vida prometida:
uns católicos camelos que un cre
e que traga diminutos, confiado,
polos ollos, nas estampas concentrados,
cal miragre fabulosa que dá a fe.



Sendo, pois, que hai ollo e hai camelo:
O ceo é para o rico, pode crelo!





.

terça-feira, 9 de agosto de 2011

Aprender?

Estiven dándolle voltas ao maxín por ver actos de xenerosidade nos humanos, xa que traen na prensa un artigo sobre os chimpancés, aos que se cría, erroneamente, non altruístas, pensando que esto da xenerosidade era cousa humana, aprendida nos últimos seis millóns de anos.

Con estas noticias eu collo complexo. Tardar todos eses millóns de anos para aprender a compartir, e ver todo o que está pasando agora mesmo en todos os continentes, só demostra que tardamos moitísimo en aprender e, por riba, aprendemos moi mal.













Avelairiña, rei rei,
ata che chaman xoaniña,
pero de tódolos nomes...
para min margaridiña!

Onde vas margaridiña
batendo tan forte as as?
Se as segues batendo así
ata as manchas perderás...

Margaridiña con manchas
pintadiñas con bo xeito,
escolliches a cor negra
que eu tamén levo no peito...








.

domingo, 7 de agosto de 2011

Marmota

Festa de patrón aí ao lado. Nótase que estamos en tempo de aforro, pois as bombas de palenque das oito da mañá debían ser unha ducia ou así. Moitas non. Pero fixéronas durar coma se fosen duascentas. Tardaban tanto dun foguete a outro que me daban tempo a durmir e a espertar de novo co seu son.

Lembreime de Bill Murray e de Andie MacDowell na película de Atapado no tempo. E como me asusta o mito de Sísifo, erguinme de contado. Non vaia a ser o demo...






Serenos,
vixiantes incansables
atópanse de frente.
Constantes,
sen présas que os acucien
recollen para eles toda a historia
Un día,
se eles queren,
cantarannos
coas notas que emocionan no espíritu
sentíndoas achegadas ao interior.

De ser solicitados serán guía
e fachos ás escuras,
sabendo na experiencia que dá o tempo
quedarse voltos cerne impenetrable,
prolíficos,
xerando mil de un en cada día.















.

sexta-feira, 5 de agosto de 2011

Lura


O olor das luras é unha provocación aos sentidos. Despértaos,  para que poidamos ter unha sensación de fame que só se xustifica polo sabedeiras que son. Eu vexo facelas  e observo a atención e o detalle que se empregan ao cociñalas, dotándoas dun selo persoal imposible de non captar. As súas formas acaban reflectindo canto de artesán teñen,  coma eses labores que se fan con esmero para que acadan finais diferentes, porque nestes casos a perfección esixe a obtención de singulares e inimitables resultados. 


De ser unha fixación miña coas luras, quero avisar tamén que Lura, a cantante caboverdiana, é un puro espectáculo bailando cancións étnicas propias das illas, ademais de ter mornas realmente preciosas.



















Neptuno remata agora a súa volta

namentras o pesadelo toca
a moitas Ishas
negras
e dúas veloces ananas
brancas
acaban por darlle a Einstein a razón.



Os chuetas lapiudos
felices ao aquelarse
fachendosos
mineiros brancos
facendo excavación
na procura de pasados
ancestrais.



Que mundo no que estamos sen vivir!










.

terça-feira, 2 de agosto de 2011

Celtas?


Que non eran moitos debe ser seguro. Eu estiven na festa e había uns cesteiros (póñoos de primeiros porque foron os que máis me chamaron a atención, polas cousas que facían, a pesar de que nalgunhas empregaban os vimbios verdes, que, xa se sabe, bos non son); outros estaban facendo algo semellante a unha cabana de caxigos que servía de base a outra futura de adobe, feito con terra, barro e palla mesturados; uns ferreiros de antes, pero con cousas de agora, a facer coitelos cos nenos,  e incluso taberneiros a vender cervexa celta, importada dos checos por unha empresa compostelá. Celtas, o que se di celtas, non vin moitos, nin peninsulares; por alí, se tivesemos que porlle nome aos fumes, falariamos de marías, mais xa digo, celtas non.

A min o que máis me gustou daquelo, se son sincero, foi o galo e as galiñas piñeiras, non as de mos, nin as vacas cachenas, nin tan siquera os porcos celtas. Creo que as galiñas piñeiras teñen un señorío, e un saber estar que lles ven dado pola súas crestas orgullosas, ou pola fachenda coa que o galo loce as barbas, non sei seguro, pero vense algo máis ca galiñas de pau de galiñeiro.


Nota triste.- Agora si. Entendo cales on as razóns do recorte do salario aos funcionarios, pensionistas e e asalariados en xeral. Explícao moi ben La Voz de Galicia. Non me gusta nada este periódico, pero que ben explica as cousas para os que non sabemos!

Pero ao mellor non entendín de todo ben...










Nostalxia,
Lembrar o deber de esquecer
Desexos de amor na dor de querer.

Tristeza.
Vivir, reter, prometer
Paisaxes reais lonxe do sentir.

Amor que se dá,
Que se fai morrer,
Lume gardado ao vaivén de vivir.

Nostalxia profunda,
A modo de dor
Desvestida en tristeza de amor.




.