Tén Pontedeume tres pontes,
dous torreóns e unha ría,
en Breamo unha capela,
e en san Miguel romaría.
A ponte vella é a ponte,
outra é a ponte do tren,
a ponte da autoestrada
non é ponte de ninguén.
O torreón dos Andrade
fai a vila cabaleira
e o torreón do castelo
míralle a alba primeira.
Breamo tan só é monte,
non dá chegado a montaña,
aínda que asombra aos eumeses
porque se dá moita maña.
A capela alí é bonita,
moi antiga, medieval;
se se lle dan sete voltas
tense parella formal.
Polo maio,por setembro,
san Miguel son boas festas:
viño, baile, mozos, mozas
entre árbores e xestas.
Árbore moi meritoria,
é a da fábrica de Esteiro,
coa cancela e cos andares,
o teixo vese tristeiro.
Igual que o teixo do asilo,
agachado entre edificios
soñando con transladarse
para a área de servicio.
Alí deixaron perdidos
tres abetos, buxos e uces
separados da alameda
polos coches e autobuses.
No xardín municipal
gardan o que é de valor,
dez palmeiras, cen roseiras,
e unha árbore do amor.
O torreón dálle abrigo,
e déixalle que mire á ría
mentres ten mozos no banco
con cariños e alegría.
Por alí chegas ao tren,
pola estrada da estación,
cara á Pena do Soldado,
pola escola, ou o Pilón.
En tempos vila de bispos,
casas grandes, prazas, pazos,
almacéns de mariñeiros,
redes, barcos, pans e brazos.
Un convento medio vello
feito casa de cultura,
dous cines reconvertidos,
cemiterio e sepulturas.
Dúas tumbas son famosas,
o poeta e a francesiña,
as outras son coma todas,
mais con vistas desde a cuíña.
A do Pan, a da Calzada,
as prazas rectangulares,
as Angustias, a da Leña...
todos fermosos lugares!
Pola praza do Concello,
entre as tendas da Real,
vense os postos do feirón,
soportal tras soportal.
O mercado é variado,
nabizas de Vilachá,
boas cereixas de Irís,
e de Centroña, mazás.
Queixos frescos de Queixeiro,
bolsos, coiros, africanos;
chourizo e xamón de Lugo,
de China vén roupa e panos.
Todo se compra ou se vende,
todo ten prezo marcado,
menos lograr amizades
que é de balde, regalado.
As cousas espirituais
son de vital importancia,
cóidanse corpos e almas
a diario, con constancia.
O paso en semana santa
é modo de camiñar,
saben todos a súa música
aínda sen saber rezar.
Orfeón non o formaron,
parécelles moi formal,
confórmanse coa rondalla
e a banda municipal.
As torres da grande igrexa
enmudecen as campás,
e deixan alí o seu sitio
á carraca: clá-clá-clá...
Cara á igrexa das Virtudes,
oran tamén os veciños,
indo na súa corredoira,
ou polas zonas dos viños.
Beber como relixión,
xeito de ser sociedade,
tascas con vellas e mozos,
xentes de calquera idade.
Rematándose o verán,
fan as festas importantes,
ao patrón e á patroa,
e tamén aos veraneantes.
Hai concursos ben diversos,
o das froitas, a cucaña …
Hai mómaros, cabezudos
con nenos como compaña
Melindres, amendoados,
proia, rica costrada,
están en tódas as casas
onde non falta empanada.
E, cando a festa se acaba,
xente ao río en romería,
saen lanchas, enchen botes,
vanse cheos de alegría.
Polas noites dorme a xente,
custodiada ben na ponte
por un oso e o xabaril
recén baixados do monte.
Animais de moito porte,
pensan facelos de pedra,
rodeados dun xardín
con buxos e algunha hedra.
A vila non dorme nunca,
todo o máis dá cabezadas,
ben deitada ao pé do río
con Breamo de almofada.
Deixémola descansar,
vaiámonos indo a modo,
cando volva vir o sol
volverá de novo todo.